Sức khỏe

Uống thuốc quá hạn sử dụng có sao không?

Khi uống thuốc hết hạn, quá hạn sử dụng, nhiều người rất lo lắng về tác dụng phụ, hậu quả có thể xảy ra với sức khỏe. Vậy nếu sử dụng thuốc hết date thì vấn đề có nghiêm trọng không?

Thời hạn sử dụng thuốc được xác định thế nào

Thời hạn sử dụng thuốc thường được in chìm trên vỉ thuốc hoặc in rất rõ trên chai thuốc. Bất kỳ ai trước khi sử dụng thuốc cũng phải kiểm tra cẩn thận thời hạn này.

Để xác định hạn dùng của một thuốc, không phải nhà sản xuất ấn định bừa mốc thời gian nào đó mà trải qua công việc nghiên cứu gọi là thử độ ổn định của thuốc. Đó là tập hợp các thí nghiệm với độ tin cậy cao được thiết kế để xác định tuổi thọ và hạn dùng của thuốc.

Phương pháp thử độ ổn định thường dùng là phương pháp thử độ ổn định cấp tốc. Gọi là cấp tốc vì phương pháp chỉ thử thuốc trong vòng 3 tháng ở điều kiện môi trường khắc nghiệt (với nhiệt độ cao đến 500C, độ ẩm 75%) để suy diễn ra tuổi thọ và hạn dùng của thuốc trong thực tế.

Bên cạnh đó còn có phương pháp thử độ ổn định dài hạn, tức người ta theo dõi dộ ổn định của thuốc với điều kiện tồn trữ, bảo quản trong thực tế cho đến khi thuốc bị sút giảm chất lượng để xác định hạn dùng (có thể theo dõi đến 2, 3 năm). Phương pháp thử dài hạn cho kết quả tin cậy và một số thuốc có yêu cầu bảo quản đặc biệt như chế phẩm vắc-xin hay thuốc là hoóc-môn cần chọn điều kiện thích hợp để thử theo phương pháp này.

Như vậy, ta thấy hạn dùng được tìm ra dựa vào nghiên cứu khoa học đàng hoàng và đúng quy cách và cũng vì thế, phải tuyệt đối tuân thủ hạn dùng.

Uong thuoc

Thuốc hết hạn sử dụng còn tác dụng không?

Trong thực tế, vẫn có nhiều loại thuốc đã quá hạn sử dụng được ghi trên vỏ hộp. Một nghiên cứu do cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho thấy nhiều loại thuốc vẫn còn hiệu lực sau khi đã quá hạn sử dụng nhiều năm. Tuy nhiên, FDA khuyến cáo không sử dụng thuốc quá hạn vì sẽ đối mặt nhiều rủi ro khôn lường.

Trước hết, đa số thuốc hết hạn sẽ không còn nguyên hiệu lực, thậm chí không còn hiệu lực. Điều này có nghĩa là thuốc sẽ không có đủ khả năng chống chọi với những chứng bệnh hoặc những rối loạn mà chúng vốn có khả năng dập tắt khi còn ở hạn sử dụng. Hơn nữa, sử dụng thuốc quá hạn cũng làm cho người dùng có một cảm giác “an toàn giả”.

“Nếu bạn sử dụng một thuốc nào đó đã quá hạn một vài tháng hoặc một năm, và nó được bảo quản tốt, thì đối với hầu hết các loại thuốc tôi không nghĩ rằng bạn sẽ gặp phải vấn đề gì”, David Nierenberg, trưởng khoa Dược và Độc chất lâm sàng, Trung tâm y tế Dartmouth Hitchcock (Mỹ) cho biết. “Nhưng các công ty sẽ không đảm bảo điều này”.

Điều này đặc biệt đúng với các thuốc không cần đơn như aspirin, ông giải thích. Các công ty dược kiểm nghiệm hiệu quả và độ an toàn của thuốc trong một khoảng thời gian nhất định, thường là từ 2-3 năm, và chỉ khi nó được bảo quản đúng cách. Bảo quản đúng cách có nghĩa là thuốc không bị tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt và độ ẩm.

Có một số nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng thuốc có thể vẫn có tác dụng trong một thời gian dài sau khi hết hạn. Một nghiên cứu năm 2000 của FDA thấy rằng 90% số thuốc không sử dụng trong kho dự trữ của Bộ Quốc phòng Mỹ còn đầy đủ hiệu lực trong vài năm sau khi hết hạn. Những phát hiện này gợi ý rằng các nhà sản xuất thuốc thường rất dè dặt về hạn sử dụng và đưa ra câu hỏi về việc thử nghiệm thời gian bán hủy kéo dài.

Thoi han su dung

Khi nào không nên sử dụng thuốc quá hạn

Trong điều kiện thời tiết, độ ẩm như ở Việt Nam thì nếu không bảo quản tốt, thuốc sẽ rất dễ bị biến chất hoặc thay đổi. Do đó, tốt nhất không sử dụng thuốc khi đã hết hạn sử dụng.

Với các loại thuốc nước đóng chai, chú ý thời hạn sử dụng ghi trên nắp hoặc thân chai có thể khác với thời hạn sau khi đã mở nắp dùng 1 lần.

“Nếu bạn sử dụng một thuốc nào đó đã quá hạn một vài tháng hoặc một năm, và nó được bảo quản tốt, thì đối với hầu hết các loại thuốc tôi không nghĩ rằng bạn sẽ gặp phải vấn đề gì”, David Nierenberg, trưởng khoa Dược và Độc chất lâm sàng, Trung tâm y tế Dartmouth Hitchcock (Mỹ) cho biết. “Nhưng các công ty sẽ không đảm bảo điều này”.

Điều này đặc biệt đúng với các thuốc không cần đơn như aspirin, ông giải thích. Các công ty dược kiểm nghiệm hiệu quả và độ an toàn của thuốc trong một khoảng thời gian nhất định, thường là từ 2-3 năm, và chỉ khi nó được bảo quản đúng cách. Bảo quản đúng cách có nghĩa là thuốc không bị tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt và độ ẩm.

Có một số nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng thuốc có thể vẫn có tác dụng trong một thời gian dài sau khi hết hạn. Một nghiên cứu năm 2000 của FDA thấy rằng 90% số thuốc không sử dụng trong kho dự trữ của Bộ Quốc phòng Mỹ còn đầy đủ hiệu lực trong vài năm sau khi hết hạn. Những phát hiện này gợi ý rằng các nhà sản xuất thuốc thường rất dè dặt về hạn sử dụng và đưa ra câu hỏi về việc thử nghiệm thời gian bán hủy kéo dài.

Đặc biệt, ngay cả khi thuốc còn hạn sử dụng nhưng nếu phát hiện thấy:
– Có dấu hiệu thời hạn sử dụng bị làm giả, dập lại.

– Thuốc có biểu hiện biến đổi màu sắc, mùi vị.

– Thuốc có những biểu hiện bất thường khác.

Related Articles

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button